Doğu Karadeniz Bölgesi yaylalarında çöp sorunu artıyor
DOĞU Karadeniz’in yüksek rakımlı yaylalarında göç hareketliliği artarken, gelişigüzel atılan çöpler denize ulaşarak kirliliğe neden oluyor. Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Doç. Dr. Coşkun Erüz: Kırsal kesimde çöp sorunu son 10 yılda en az yüzde 80 arttı. Karadeniz’e atılan atık miktarı çok ciddi boyutlara ulaştı. “Bunlar plastik yüklü atıklar” dedi.
Coronavirüs nedeniyle talep gören yüksek rakımlı yaylalarda yaz turizmiyle birlikte nüfus hareketliliği daha da arttı. Serin iklimi ve klasik şenlikleriyle yerli ve yabancı turistlerin tercih ettiği Doğu Karadeniz’deki yaylalar, zaman zaman gelişigüzel atılan çöplerle doluyor. Bu çöp ulaştığı ormanlarda ve denizlerde kirliliğe neden olur. Çevre kirliliği doğal yaşamı da tehdit ediyor.
‘O ATIK YAYLADA KALMAZ’
Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Doç. Yaylalarda artan kirliliğin denize de ulaştığını belirten Dr. Coşkun Erüz, şöyle konuştu: Pandemi sonrası yaylalarda kaçak yapılaşma ve yapılaşma var. Bu bozulma doğayı bozar. Görünmeyen ve hızla büyüyen ikinci sorun ise çöptür. Göçün arttığı yaylalarda oluşan çöpleri şehirlere taşıyıp bertaraf etmeleri gerekirken, insanlar bu çöpleri sağa sola atmaya başladı. Şu anda ‘çöpsüz, temiz’ diyebileceğimiz yer neredeyse yok. Maalesef yaylada yaşayan insanlar ve günübirlik gelenler bu çöpleri atıyorlar. Ne yazık ki ülkemizi ziyarete gelen yabancı turistler yer, içer, çöplerini yaylaya atar ve aynı mantıkla geri dönerler. Dolayısıyla şu anda Trabzon başta olmak üzere tüm yaylalarda plastik dahil önemli miktarda atık kirliliği mevcut. O atık platoda kalmıyor. Bir şekilde rüzgar ve yağmurun yardımıyla akıyor. Şu anda tüm nehir havzaları çöplerle dolu. Bu yeterli değil; “Denize ulaşıyor, kıyıya çıktığınızda bütün sahiller çöplerle dolu” dedi.
‘ÇÖP TURİZMİN BAŞINA GELEN BİR SORUN’
Yaylalardaki çöplerin turizmi baltalayan bir sorun olduğunu kaydeden Doç. Dr. Erüz, Sorunun kaynağının çöp olduğunu; insanlar. Öncelikle kamuoyunu bilinçlendirmemiz gerekiyor. Yerel yönetimlerin de haftada bir kez yaylalara giderek toplu alanlardaki çöpleri toplaması gerekiyor. Çünkü çöp turizmi baltalayan bir sorundur. Çöp, doğayı kirleten ve toplum sağlığını riske atan bir sorundur. Yaylaya gidenleri ve yaylada yaşayanları bilinçlendirmemiz gerekiyor. Fırlatmamak; Çöpe atmamayı öncelik haline getirmeliyiz. Çöp toplayanların daha planlı, kontrollü ve hızlı olması gerekiyor. Bütünsel bakmamız lazım. Bu konuda Avrupa Birliği’nin (AB) destekleri var. Çünkü AB, Karadeniz’in kirlenmesinin önlenmesini destekliyor. Neden Çünkü AB’nin gözünde Karadeniz Avrupa’nın en kirli denizidir. “Maalesef bunu hep birlikte yapıyoruz” dedi.
‘BERTARAF İMKANSIZLIĞA DOĞRU GİDİYOR’
Doç. Çöp miktarının ciddi oranda arttığını belirten Prof. Dr. Erüz, Orantılı olarak baktığımızda; 2010 yılından bu yana Trabzon ve Rize çevresinde atıklar toplanıyor. Yerleşim alanlarının olduğu bölgelerde ise sorunun yüzde 80’i çözüldü. Kırsal bölgelerdeki çöp sorunu son 10 yılda en az yüzde 80 oranında arttı. Bu çöp zamanla yayıldığı için kontrol edilemez. Yayılan çöpleri toplayıp imha etmeniz imkansız hale geliyor. Sonuçta çöpler Karadeniz’e dökülüyor. Karadeniz’e atılan atık miktarı çok ciddi boyutlara ulaştı. “Bunlar plastik yüklü atıklar” dedi.
